Τετάρτη, Ιουνίου 13, 2007

Ιαπωνική εισβολή

Τα μάνγκα είναι μεγάλο μέρος του σύγχρονου γιαπωνέζικου τρόπου ζωής. Σήμερα, μέσω της ελεύθερης διάθεσης στο Ιντερνετ κοντεύουν να κατακτήσουν όλο τον κόσμο

(σημειωση blogger : το αρθρο που ακολουθει δεν ειναι με καμια παναγια δικο μου και ουτε στα πιο τρελα ονειρα μου δε θα μπορουσε να ειναι)

Η απόλυτη πολιτιστική κυριαρχία της Βρετανίας στην παγκόσμια μουσική σκηνή στις αρχές της δεκαετίας του '60, με το κύμα των μεγάλων συγκροτημάτων όπως οι Μπιτλς, οι Στόουνς και οι Χου να «κατακτούν» την Αμερική και να κάνουν οτιδήποτε ντόπιο να φαντάζει «βλαχοαμερικάνικο», έγινε γνωστή με τον τίτλο που της έδωσαν τα ΜΜΕ ως βρετανική εισβολή (british invasion).

Σχεδόν 45 χρόνια μετά, η επανάσταση στην ελεύθερη μετάδοση των πληροφοριών που έφεραν οι ευρυζωνικές συνδέσεις στο Ιντερνετ, οδήγησε σε οικονομικό μαρασμό αρκετές από τις παραδοσιακές μορφές τέχνης. Και ενώ η ιδιωτική ιδιοκτησία στο Διαδίκτυο μοιάζει τόσο αναχρονιστική όσο και η δημόσια ιδιοκτησία στον πραγματικό κόσμο, το μόνο πρόβλημα που παραμένει για την ελεύθερη και δωρεάν μετάδοση πληροφοριών είναι τα περίφημα «πνευματικά δικαιώματα».

Ωστόσο πάντα υπάρχουν και οι εξαιρέσεις που τείνουν να ανατρέψουν τον κανόνα. Ενα μικρό κενό όσον αφορά τα πνευματικά δικαιώματα στα γιαπωνέζικα πολιτιστικά προϊόντα που δεν διατίθενται σε όλες τις χώρες της Δύσης όπως τα διάσημα μάνγκα κόμικς και τα κινούμενα σχέδια της χώρας (ανίμ), έκανε τη δυναμική αυτή μορφή λαϊκής τέχνης να γνωρίσει τεράστια άνθηση παντού όπου υπάρχει Ιντερνετ, από την Κίνα μέχρι την Γκάνα.

Αυτό δεν θα μπορούσε να γίνει χωρίς την ύπαρξη μιας φανατικής ιαπωνόφιλης κοινότητας, με εκατοντάδες ερασιτεχνικές ομάδες μετάφρασης και μετατροπής των κόμικς στα αγγλικά και υποτιτλισμού όλων σχεδόν των γιαπωνέζικων κινουμένων σχεδίων.

Σε χιλιάδες ιστοσελίδες γραμμένες σε όλες τις γλώσσες του κόσμου, και αρκετές ελληνικές, μπορεί κάποιος να «κατεβάσει» απευθείας δωρεάν στον υπολογιστή του εκατοντάδες γιαπωνέζικα ανίμ, ενώ τα «μάνγκα» κόμικς μπορεί κάποιος ακόμα πιο απλά να τα διαβάσει on line.

Η δημοφιλέστερη σειρά κινουμένων σχεδίων σε όλο τον κόσμο, στις ηλικίες 12 και πάνω, είναι αναμφισβήτητα ο Γιαπωνέζος νίντζα Ναρούτο. Η σειρά άρχισε να προβάλλεται και στη Βόρεια Αμερική επίσημα πριν από δύο χρόνια, αλλά η δημοτικότητά της ήταν ήδη τεράστια εξαιτίας της ελεύθερης διάθεσης των επεισοδίων μέσω Ιντερνετ από οπαδούς της. Η λέξη «Naruto» όταν γραφόταν το άρθρο βρισκόταν στο τοπ 5 της μηχανής αναζήτησης Lycos με τις δημοφιλέστερες κατηγορίες θεμάτων.

Οι εμπλεκόμενες εταιρείες ξεκίνησαν δικαστικούς αγώνες εναντίον των ομάδων ελεύθερης διάθεσης κόμικς και τηλεοπτικών επεισοδίων, χωρίς όμως αποτέλεσμα, καθώς οι περισσότερες ομάδες συνέχισαν την ελεύθερη μετάφραση των επεισοδίων, ενάντια στον «άθλιο αμερικανικό μεταγλωττισμό».

Οι κοινότητες μετάφρασης των επεισοδίων και των κόμικς αυτών σε όλο τον κόσμο έμαθαν να συνεργάζονται ξεπερνώντας όχι μόνο τα γλωσσικά αλλά και τα χρονικά όρια. Από τη στιγμή που θα προβληθεί στην Ιαπωνία ένα από τα επεισόδια των δημοφιλών σειρών Naruto, Bleach, Death Note, Claymore κ.ά., εκατοντάδες άτομα εργάζονται αφιλοκερδώς, ώστε μέσα σε ελάχιστες ώρες το επεισόδιο να διατίθεται δωρεάν ταυτόχρονα σε όλο τον κόσμο για κατέβασμα στο Ιντερνετ, υποτιτλισμένο και όχι μεταγλωττισμένο, στα αγγλικά, στα κινέζικα, στα γαλλικά και στα ισπανικά.

Ενας άλλος λόγος για την τεράστια επιτυχία αυτών των σειρών είναι η ασυνήθιστα υψηλή ποιότητά τους. Για παράδειγμα, στη γιαπωνέζικη σειρά Anime «Death Note» συναντά κανείς μια αισθητική ανώτερη από την αντίστοιχη πανάκριβων αμερικανικών παραγωγών με ηθοποιούς, όπως το «Lost» ή το «Prison Break». Σε δεκάδες εκατομμύρια κάθε βδομάδα υπολογίζονται τα downloads των σειρών αυτών. Το κυριότερο είναι ότι οι μεταφραστές σέβονται την αυθεντική γλώσσα των τηλεοπτικών επεισοδίων και των κόμικς, μεταφράζοντας στα αγγλικά -λόγω άποψης και όχι οικονομίας- μόνο τα απολύτως απαραίτητα και διατηρώντας αρκετές λέξεις στην ιαπωνική, εξοικειώνοντας τους εφήβους όλου του κόσμου με την κουλτούρα της χώρας του ανατέλλοντος ηλίου. Στα λύκεια της Αμερικής έχει δημιουργηθεί το φαινόμενο αρκετοί έφηβοι να ενσωματώνουν ιαπωνικές λέξεις στις συνομιλίες τους, όπως «χάι» (ναι), «γκομενασάι» (συγγνώμη) κ.ά. Ακόμα και η υποψήφια των Σοσιαλιστών στις γαλλικές προεδρικές εκλογές Σεγκολέν Ρουαγιάλ στην προεκλογική της εκστρατεία αναφέρθηκε ειδικά στο φαινόμενο και την εξάπλωση της κουλτούρας των ιαπωνικών μάνγκα, κατηγορώντας τα ότι προωθούν τη βία και προκαλώντας την αντίδραση της πρεσβείας της Ιαπωνίας.

Και ενώ ο αντίκτυπος της γιαπωνέζικης «εισβολής» δεν μπορεί ακόμα να συγκριθεί με αυτόν της βρετανικής στη δεκαετία του '60, είναι τουλάχιστον παρήγορο που στην εποχή της παγκοσμιοποίησης, ο αμερικανικός «πολιτιστικός ιμπεριαλισμός» δέχεται επίθεση μέσα στο ίδιο του το σπίτι από ένα προϊόν που δεν μιλάει καν αγγλικά.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΖΙΑΝΤΖΗΣ
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 13/06/2007

πηγη: http://www.enet.gr/online/online_text/c=113,id=16813108